X

SİNOPSİS

2013 – 60 dk. – Belgesel – Renkli – Türkçe, Kürtçe

Bûka Baranê, Kürtçe’de Yağmurun Gelini anlamına geliyor. Gökkuşağının Kürtçe’deki karşılığı bu.

Belgesel, 1989 yılında Hakkari’nin Yüksekova ilçesinin Befircan ya da Türkçe adıyla Karlı köyünde ilkokul öğrencilerinin okul bahçesinde çektirdikleri bir fotoğraf ile başlıyor. Hakkari bilindiği gibi hem İran hem de Irak ile sınırı olan ve Kürtlerin nüfusun çok büyük bir bölümünü oluşturduğu bir il.

Fotoğrafın bir köşesinde bu yörede her yağmurdan sonra çıkan gökkuşağını görmek mümkün.

Fotoğrafın çekiminden 23 yıl sonra bu fotoğraftakilerden biri (İrfan) o fotoğraftakilerden bir başkasının (Aysun) düğünü için köye dönüyor. O fotoğraftaki sınıf arkadaşlarının çoğu bu düğünde olacak.

Irfan köye doğru yolculuğa çıkarken biz de bu fotoğrafta yer alan 10 kişi ile 1989’dan bu yana bir yolculuğa çıkıyoruz.

Köyün yaşadıklarıyla paralel olarak bölgede yaşanan olağanüstü hal ve koruculuk süreçlerini izliyoruz. Köy 90’larda artık PKK militanlarının da askerlerin de uğrak yeri haline geliyor.

Gözaltılar, baskılar ve dayak başlıyor. Aynı zamanda dağa çıkmalar.

Gençlerin Yüksekova ve Hakkari dışındaki lise ve üniversite yıllarını dinliyoruz.

Bu belgesel, savaşın ve savaşla gelen baskı ortamının gündelik olarak yaşandığı bir köy ilkokulunda  okuyan çocukların 90’lı yıllarda ve bugün neler yaşadığına ve barışa olan özlemlerine odaklanıyor.

“Bu ülkenin geleceği olarak kabul edilen çocuklar ne yazık ki bu ülkenin her yerinde benzer hayatlar yaşamıyor...”

BU FİLMİ NİYE ÇEKTİK?

Hafıza Merkezi, ağırlıklı olarak Türkiye’de zorla kaybedilenlerin belgelenmesi ve bu alandaki hukuki mücadele konularında çalışıyor. Türkiye’den ve dünyadan farklı kaynaklar yaklaşık bin ile iki bin arasında kişinin zorla kaybedildiğini ortaya koyuyor. Gözaltında, kaçırılarak, infaz sonrası kaybedilerek uygulanan bu politikadan birinci derecede devlet görevlileri ve devletçe görevlendirilenler sorumlu, ancak bu güne kadar Türkiye’de bu insanlık suçundan hüküm giymiş hiç kimse yok.

Rakamlar özellikle 90’lı yıllarda kaybetmenin bir strateji olarak uygulandığını ortaya koyuyor. Ağırlıklı olarak PKK ile savaşta gündeme gelen bu uygulamanın kurbanları sivil halktan.

Hafıza Merkezi, yaşananlara tanıklık etmek için savaşın gündelik hayatın bir parçası olarak yaşandığı bölgede bir köyde, 90’lı yılların başında çekilen bir ilkokul sınıf fotoğrafının belgeselini yaptı. Bu fotoğraftaki çocukların tanıklıklarıyla savaşın son 20 yılına ışık tutmak istedi.

Resmi olarak ‘bu ülkenin geleceği’ kabul edilen çocuklar ne yazık ki bu ülkenin her yerinde benzer hayatlar yaşamıyor. Biz Hakkari’nin (Colemêrg) Yüksekova (Gever) ilçesinin Karlı (Befircan) köyünde büyüyen çocukları belgeledik. Nasıl bir baskıya maruz kaldıklarını siz de izleyeceksiniz. Bu köyde yaşananlar istisna değil. Bölgedeki yüzlerce köyde binlerce çocuk benzer koşullarda büyüdü.

Hafıza Merkezi, olarak geçmişte yaşanan zulüm pratikleriyle yüzleşilmedikçe, adalet yerine gelmedikçe, özür dilenmedikçe ve hatalar kabul edilmedikçe geçmişin baskısından kurtulamayacağımıza ve bu gün de özgür olamayacağımıza inanıyoruz.

Kulak verenler neler yaşandığını duysun, ’terörle mücadele’ adı altında sivil halkın nelere maruz kaldığını anlasın ve bunlar asla bir daha yaşanmasın diye bu filmi çektik.

Filmimiz, Türkiye’de yaşayan halkların birbirini anlamasına, demokratik, eşitlikçi ve adil bir topluma katkıda bulunabilirse mutlu olacağız.

Hakkında

Film ekibi hakkında bilgiler

Hafıza Merkezi

2011’de kurulan Hafıza Merkezi, devlet kaynaklı sistematik ve ağır insan hakları ihlallerinin evrensel standartlarda belgelemesini, insanlığa karşı suç işleyen devlet görevlilerinin yargılandığı davaların belgelenmesi ve takibini, devlet kaynaklı şiddet ve bu şiddetin neden ve sonuçları hakkındaki hakikatlerin toplumun geniş kesimlerine anlatılmasını hedefliyor. Hafıza Merkezi geçmişteki sistematik ve ağır insan hakları ihlalleriyle hesaplaşmanın ve bu ihlallerden kaynaklı mağduriyetlerin tanınması ve onarılmasının toplumsal barışın ve demokrasinin ön koşulları olduğuna inanıyor.

Dilek Gökçin

Dilek Gökçin Mimar Sinan Üniversitesi Sinema - Televizyon Bölümü’nden mezun oldu. Film kariyerine 1980’de başlayan Gökçin, Metin Erksan, Ömer Lütfi Akad ve Okan Uysaler gibi ünlü yönetmenlerin asistanlığını yaptı. 32. Oberhausen Kısa Film Festivali’nde kısa filmi Yokuş (1986) ile Uluslararası Jüri’nin Birincilik Ödülü’nü kazandı. Marmara Üniversitesi Sinema - Televizyon Bölümü’nde “Senaryo Teknikleri” dersleri verdi (1988-1990). Birçok senaryo yazdı. Çeşitli belgesel filmlerin, reklamların ve televizyon dizilerinin yönetmenliğini yaptı.

Film Ekibi

Yönetmen: Dilek Gökçin

Yapımcı: Murat Çelikkan

Metin Yazarı: İrfan Aktan

Müzik: Ulaş Özdemir

Kamera: Hamdi Akyol, Cenk Örtülü

Ses Kayıt: Zeynel Koç

Işık: Sidar Güllü

Kurgu: Dilek Gökçin, Cenk Örtülü, Baptiste Gacoin

Ses Stüdyosu: Melodika

Ses Süpervizörü: Taylan Oğuz

Ses Tasarımı: İlker Çiftçi

Miksaj: Cenker Kökten

Yapım Asistanı (Yüksekova): Erselan Aktan

Kürtçe-Türkçe Çeviri: Erselan Aktan

Türkçe-İngilizce Çeviri: Nazım Dikbaş

After Effects: Fatih Irmak

Grafik Tasarım: Sera Dink

Renk Düzeltme: Esra Çora

Anlatıcılar

Filmde görünen anlatıcılar

Alaattin

1995’te evlerinin yanındaki sığınıkta dördü PKK militanı, biri Befircan köylüsü beş kişi öldürüldü. Evleri boşaltıldı ve ailesiyle birlikte Mahmur Kampı’na gitti. Kız kardeşi Emine, ağabeyi Selahattin ve iki yeğeni halen orada. Yedi yıl Mahmur ve civarında kaldıktan sonra Türkiye’de yakalanıp tutuklandı ve altı yıl hapis yattı. Şu anda Befircan’daki evini onarıp, hayatını yeniden kuruyor.

Aysun

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nden mezun oldu. Halen Yüksekova’da öğretmenlik yapıyor.

Azad

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden mezun oldu. Halen Yüksekova’da öğretmenlik yapıyor.

İrfan

Yüksekova Lisesi’ni bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi’nden mezun oldu. Gazetecilik yapıyor.

Kenan

Yüksekova Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nden mezun oldu. 1990’larda babası ve dayısı gözaltına alındı, işkence gördü ve hapis yattı. Kenan halen Yüksekova’da öğretmenlik yapıyor.

Mensur

Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nden mezun oldu. Halen Van’da öğretmenlik yapıyor.

Necİp

Yüksekova Çok Programlı Lisesi Muhasebe Bölümü’nden mezun oldu. Yüksek öğrenimini Açık Öğretim Üniversitesi’nde sürdürüyor. 1990’larda babası bir itirafçının ifadesi üzerine gözaltına alınıp işkence gördü ve beş ay tutuklu kaldı. İtirafçının ifadesini geri almasından sonra babası serbest bırakıldı.

Özay

Van Anadolu Lisesi’nden sonra Boğaziçi Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü’nden mezun oldu. İstanbul’da özel bir şirkette çalışıyor.

Özgen

Dicle Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Bölümü’nden mezun oldu. Dayısı Abdullah Canan faili meçhule kurban gitti. PKK militanı olan dayısının oğlu Bahattin 1992’deki bir çatışmada öldürüldü. Cesedi panzerin arkasında sürüklendi. Özgen, Yüksekova’da elektrik mühendisi olarak çalışıyor.

Rıfat

İlkokul üçüncü sınıftan sonra eğitimine devam edemedi. 13 yaşındayken PKK’ye katılan küçük kardeşi İsmet, 2012’de Diyarbakır yolunda yaralı olarak yakalandı ve tutuklandı. Amcası Selim Akın, 1995’te Befircan’daki sığınakta öldürülen dört PKK militanının cenazesini dışarı çıkartmaya zorlandı; bu esnada patlayan bir bombayla hayatını kaybetti. Rıfat halen Yüksekova’da işçi olarak çalışıyor.

Rojhat

Yüksekova Lisesi’nden mezun olduktan sonra bir süre üniversite sınavlarına hazırlandı. İsminden dolayı defalarca polis şiddetine maruz kaldı. Daha sonra Yüksekova’da bir dershane işletti. Ticaretle uğraşıyor. Yüksekova’da yaşıyor.

Ve dİğerlerİ...

Sınıf fotoğrafında yer alanlardan bazılarının çekim için zamanı uymadı, bazıları konuşmak istemedi, bazılarının ise dağda olduğu söylendi...

GÖSTERİMLER

Siz de gösterim düzenlemek istiyorsanız Hakikat Adalet Hafıza Merkezi'yle 0212 243 32 27 nolu telefondan veya info@hafiza-merkezi.org e-posta adresinden bağlantı kurabilirsiniz.

Tarih Saat Şehir Mekan Organizasyon
01.02.2015 Büyükada Çelik Gülersoy Kültür ve Sanat Merkezi Adalay Belediyes Film Gösterimi
18.12.2014 Lefkoşe Home for Cooperation- Lefkoşe Tarafsız Bölge International Conference, Historical Culture in Divided Societies
24.07.2014 (NHKM sitesinden görebilirsiniz) Ankara Nazım Hikmet Kültür Merkezi - Ankara Ankara Açık Hava Sinema Günleri
20.05.2014 İstanbul 7. Alternatif Cerrahpaşa Öğrenci Şenliği İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp fakültesi Halk Bilimi Kulübü
18.05.2014 18:15 Gaziantep Nar Bilim Kültür ve Sanat Merkezi (M1 Nakıp Ali Sineması) Nar Bilim Kültür ve Sanat Merkezi
23.04.2014 İstanbul Başka Sinema
18.03.2014 13:30 İstanbul İstanbul Modern 12. Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri Festivali
22.03.2014 15:30 İstanbul Fransız Kültür Merkezi 12. Uluslararası Gezici Filmmor Kadın Filmleri Festivali
22.03.2014 İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi, Dolapdere Kampüsü Tarlabaşı Toplum Merkezi- Bilgi Üniversitesi Göç Çalışmaları Merkezi Etkinliği
28.02.2014 18:00 İstanbul Boğaziçi Mithat Alam Kültür Merkezi Yeni Türkiye Belgeselleri Etkinliği
12.02.2014 17:00 Londra London School of Economics and Political Science Türkiye'de Kürt Sorunu Dinamikleri ve 'Barış Süreci' Etkinliği
05.02.2014 19:00 İstanbul Levent Kültür Merkezi Bir Belgesel, Bir Gazeteci, Çay ve Simit Etkinliği
13–17.11.2013 Batman Batman 4 .Yılmaz Güney Kısa Film yarışması
15.11.2013 17:30 Boston The Museum of Fine Arts The Boston Turkish Festival's Documentary & Short Film Competition
12–15.12.2013 İzmir Türkiye İnsan Hakları Vakfı İzmir Şubesi 4.İnsan Hakları Belgesel Film Günleri
22.10.2013 19:00 Hamburg, DE Kino 3001 Kurdische Filmtage Hamburg
12-20.10.2013 Roma, IT Asiatica Film Mediale
10-20.10.2013 Paris, FR Festival international Signes de Nuit
9-16.10.2013 Duhok, IRQ Duhok International Film Festival
4-11.10.2013 Antalya Altın Portakal Film Festivali
2-6.10.2013 Gaziantep Zeugma Film Festivali
07.09.2013 20:30 Las Cruces-NM, US Cineport 10 White Sands International Film Festival
15.08.2013 21:30 Bodrum Gümüşlük Akademisi Gümüşlük Akademisi
09.06.2013 14:00 İstanbul Salt Beyoğlu Documentarist
07.06.2013 15:30 Rotterdam, NL Zaal 2 Red Tulip Film Festival
01.06.2013 13:30 Mersin Büyükşehir Bld. Kongre Merkezi Mersin Barış Meclisi
31.05.2013 18:00 Mersin Akdeniz Bld. Konferans Salonu Mersin Barış Meclisi
29.05.2013 20:30 Mardin Açık Hava Sineması Mardin Sinema Derneği
29.05.2013 20:00 İstanbul TAKSAV TAKSAV
28.05.2013 17:00 İstanbul Cinema Hall, West Campus Şehir Üniversitesi
23.05.2013 19:30 İzmir Ege Sanat Merkezi İmece Dostluk Dayanışma Derneği
23.05.2013 17:30 Trabzon Trabzon Barosu Trabzon Barış Meclisi
23.05.2013 17:00 Diyarbakır Avrupa Sineması Filmamed Belgesel Film Festivali
22.05.2013 10:00 Adana Ç.Ü. Hasan Ali Yücel Konferans Salonu
21.05.2013 19:00 Diyarbakır Cegerxwîn Kültür Merkezi Filmamed Belgesel Film Festivali
18.05.2013 17:00 İstanbul Aynalı Geçit Çözüme Evet Koalisyonu
17.05.2013 15:30 Ankara Ankara Üniversitesi SBF İnsan Hakları Merkezi
17.05.2013 18:10 İzmir Ege Üniversitesi, Sinema Kampüs 6. Ege Belgesel Günleri
16.05.2013 19:00 İstanbul Sabancı Üniversitesi FASS G062 Conflict Resolution Program
14.05.2013 18:00 İstanbul Boğaziçi Üniversitesi Eğitim-Sen DÖDEF
13.05.2013 21:00 Batman Yılmaz Güney Sineması BART
11.05.2013 18:00 Adana Çukurova Üniversitesi Demokratik Öğrenci Derneği Çukurova Üniversitesi Demokratik Öğrenci Derneği
11.05.2013 19:30 Gaziantep Kırkayak Sanat Merkezi Kırkayak Sanat Merkezi
10.05.2013 19:30 Gaziantep Kırkayak Sanat Merkezi Kırkayak Sanat Merkezi
10.05.2013 19:30 Van Feqiyê Teyran Parkı, Cumhuriyet Cd. İHD Van Şubesi
09.05.2013 19:00 Ankara Gündem Çocuk Derneği Gündem Çocuk Derneği
08.05.2013 21:00 Ankara CERMODERN İşçi Filmleri Festivali
04.05.2013 19:30 Çanakkale Yalı Hanı Ece Ayhan Buluşmaları Sivil İnisiyatifi - CABININ
02.05.2013 17:30 Ankara Ankara Üni. İletişim Fakültesi,MTÖ Sinema Salonu İlef Sinema Topluluğu
25.04.2013 17.30 İstanbul Bilgi Üni. Dolapdere Kampüsü, Sinema Salonu Bilgi Kültür ve Düşünce Topluluğu
24.04.2013 19.30 Ankara Tayfa Kitapkafe Tayfa Kitapkafe
15.04.2013 20.00 İstanbul Atlas Sineması Gala
11.04.2013 19.00 İstanbul Pera Müzesi İstanbul Film Festivali

SON TWEETLER

Twitter'daki son güncellemeler


FOTOĞRAFLAR

DESTEKÇİLER

Chrest
Mott
Oak